คุณประจิตร ยศสุนทร อดีตเสรีไทยสายอังกฤษอีกคน เล่าใฟ้ฟังว่าไปทำหน้าที่ รับ-ส่งข่าววิทยุ ทำแผนที่ และเขียนใบปลิว ในสำนักงานของ Ministry of Information ของอังกฤษที่นิวเดลลี
"กลางวันเราก็ไปนั่งประจำทำงานที่นั้น ตกตอนค่ำให้ไปมอนิเตอร์ข่าวจากเมืองไทย ในเขตโอลด์เดลลี แต่ที่อยู่เราอยู่ที่ นิวเดลลี ก็ต้องเดินทางไปหน่อย แล้วก็มีสถานีวิทยุนิวเดลลี ก็มีแผนกภาษาไทย หัวหน้าก็มี คุณ โพยม โรจนวิภาต ก็มีพวกเราเข้าไปช่วยทำข่าวตอนนั้น "
พลร่มจำเป็น
อีกส่วน หนึ่งถูกส่งไปเตรียมฝึกเพื่อเข้าไปปฏิบัติการในเมืองไทยเข้าค่ายที่เมืองปู นา ในอินเดีย ซึ่งเป็นศูนย์ฝึกแห่งหนึ่งของกองกำลัง 136 ซึ่งเป็นรหัสของทหารอังกฤษที่ปฏิบัติงานในตะวันออกไกล
กลุ่มทหารเสรีไทย ได้รับการขนานนาม ว่ากลุ่มช้างเผือก ต่อมาในราวปลายปี พ.ศ. 2486 คนไทยกลุ่มหนึ่งโดนคัดเลือกให้ไปฝึกเป็นพลร่ม เพื่อเตรียมเข้าไปปฏิบัติการสอดแนมในเมืองไทย
นาย แพทย์ เปรม อยู่ในกลุ่มนั้นด้วย
"กลางวันเราก็ไปนั่งประจำทำงานที่นั้น ตกตอนค่ำให้ไปมอนิเตอร์ข่าวจากเมืองไทย ในเขตโอลด์เดลลี แต่ที่อยู่เราอยู่ที่ นิวเดลลี ก็ต้องเดินทางไปหน่อย แล้วก็มีสถานีวิทยุนิวเดลลี ก็มีแผนกภาษาไทย หัวหน้าก็มี คุณ โพยม โรจนวิภาต ก็มีพวกเราเข้าไปช่วยทำข่าวตอนนั้น "
พลร่มจำเป็น
อีกส่วน หนึ่งถูกส่งไปเตรียมฝึกเพื่อเข้าไปปฏิบัติการในเมืองไทยเข้าค่ายที่เมืองปู นา ในอินเดีย ซึ่งเป็นศูนย์ฝึกแห่งหนึ่งของกองกำลัง 136 ซึ่งเป็นรหัสของทหารอังกฤษที่ปฏิบัติงานในตะวันออกไกล
กลุ่มทหารเสรีไทย ได้รับการขนานนาม ว่ากลุ่มช้างเผือก ต่อมาในราวปลายปี พ.ศ. 2486 คนไทยกลุ่มหนึ่งโดนคัดเลือกให้ไปฝึกเป็นพลร่ม เพื่อเตรียมเข้าไปปฏิบัติการสอดแนมในเมืองไทย
นาย แพทย์ เปรม อยู่ในกลุ่มนั้นด้วย
นาย แพทย์เปรม บุรี อดีตเสรีไทยในอังกฤษ
"เราถูกส่งมาที่จักกาล่า มาสอนกระโดดร่ม มี 6 คนด้วยกัน มีอาจารย์ ป๋วย ประทาน เปรมกมล และผม ชุดที่สองก็มี ธนา โปษยานนท์ สำราญ วรรณพฤษ์ แล้วก็รจิต บุรี เราฝึกกระโดดร่ม อยู่ประมาณ 4 ครั้ง ครั้งแรกรู้สึกปอดนิดหน่อย ครั้งที่สองก็ ... ยังปอด ... ปอดทุกวันน่ะ เพราะกลัวมันจะไม่กาง"
ปฏิบัติ งานสอดแนมในเมืองไทย
นายแพทย์เปรมเป็นเสรีไทย สายอังกฤษ ชุดแรก ที่โดดร่มเข้ามาปฏิบัติงานในเมืองไทยพร้อมกับ อาจารย์ป๋วย และนายประทาน ภายใต้ชื่อจัดตั้งว่า ดี เข้ม และ แดง ตามลำดับ
ทั้งหมดได้รับมอบหมายให้นำเครื่องรับ-ส่งวิทยุ และสาสน์จากองบัญชาการทหารสัมพันธมิตรภาคพื้นเอเชียอาคเนย์ถึงหัวหน้าขบวน การเสรีไทยในเมืองไทย
"เราออกเดินทางจากกัล กัตตา มาลิบเบอเรเตอร์ ตั้งใจจะมาลงที่ด่านเจดีย์สามองค์ แต่ว่าตอนนั้น แอเรียล โฟโตกราฟ มันไม่มี เขาเห็นภูเขาสามลูก ก็นึกว่าเป็นด่านเจดีย์สามองค์ เราก็ลงมา
เผอิญ เป็นเคราะห์ดีมาก เพราะถ้าไปลงที่ด่านเจดีย์สามองค์จริงๆ มันติดกับชายแดนพม่า ทหารญี่ปุ่นเต็มไปหมด เราคงถูกจับมาแล้ว เผอิญเข้ามาในเมืองมาก ไปลงที่ ต. วังน้ำขาว อ. วัดสิงห์ จ. ชัยนาท"
เสรีไทยสายอังกฤษชุดนี้ โดดร่มถึงเมืองไทย ในวันที่ 15 มีนาคม พ.ศ. 2487 หรือ ปี ค.ศ. 1944 หลังจากที่เสรีไทยสายอเมริกาชุดแรก เดินเท้าถึงเมืองไทยได้ไม่นาน
แต่ว่าหลังจากนั้น ไม่นาน ทั้ง 3 นาย ถูกจับกุมส่งมาควบคุมที่กองตำรวจสันติบาลในกรุงเทพฯ
หลังจากนั้น กองกำลังของสัมพันธมิตร ได้พยายามส่งเสรีไทย เล็ดลอดเข้ามาเมืองไทย เพื่อวางเครือข่ายประสานงานกับกลุ่มในเมืองไทยอีกหลายชุด แต่ไม่สำเร็จ
จนกระทั่ง ช่วงปลายปี พ.ศ. 2487 เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงคณะรัฐมนตรี ทำให้มีเสรีไทยในประเทศหลายคนเข้าไปอยู่ในคณะรัฐมนตรี การติดต่อระหว่างเสรีไทย ในประเทศ กับกลุ่มนอกประเทศ ทำได้สะดวกขึ้น
ประกอบกับตอนนั้น ฝ่ายสัมพันธมิตรเริ่มได้เปรียบในสงคราม ทางการไทยตระหนักว่าถึงเวลาต้องปรับตัว ถ้าต้องการอยู่ข้างผู้ชนะ
สารคดีชุดเสรีไทยตอนที่ 4 ร่วมฟังประสบการณ์ของอดีตจารชนอังกฤษ ที่เข้าไปฝึกยุทธวิธีรบแบบดองโจรให้กลุ่มเสรีไทย ทางภาคอีสาน เตรียมหนุนกองกำลังสัมพันธมิตร ในช่วงโค้งสุดท้าย ก่อนที่สงครามโลกครั้งที่ 2 จะยุติ
